Wszystkie dokumenty i opracowania, które zawierają większą ilość stron, są znacznie wygodniejsze w użytkowaniu wówczas, gdy zostaną odpowiednio do swojej objętości oprawione. Trwałe połączenie stron jest niezbędne także wtedy, gdy mamy do czynienia z rozmaitymi pracami przygotowanymi przez uczniów, studentów czy pracowników naukowych. Oprawiane są zwykle również przedkładane w różnych instytucjach projekty, obszerne wnioski czy zestawienia przygotowywane na różne spotkania, np. raporty dla kierownictw firm czy gremiów decyzyjnych w instytucjach. W ten sposób przygotowuje się również materiały na konferencje, seminaria czy szkolenia. W zależności od objętości opracowania, tego czy jest ono wersją oficjalną, czy jedynie roboczą, a także od wymogów odbiorcy można zastosować wiele metod profesjonalnej oprawy dokumentów. Zobaczmy, jakie są w tej dziedzinie możliwości i czym różnią się one od siebie.
Łączenie dokumentów za pomocą zszywek
Oprawy dokumentów różnią się od siebie funkcjonalnością, estetyką oraz tym, do jakiej ilości kartek mogą być zastosowane. W niektórych przypadkach można zastosować bardzo efektowne, sztywne okładki i łączyć znacznie więcej stron, w innych oprawa może objąć tylko kartki podobnego rodzaju.
Jednym z bardziej tradycyjnych i stosowanych od dawna sposobów na łączenie poszczególnych stron i oprawianie dokumentów jest zastosowanie klasycznych zszywek metalowych. W tym przypadku zszywki są umieszczane wzdłuż którejś z krawędzi i obejmują kartki ułożone na płasko. Taka metoda sprawdza się przy dokumentach o mniejszej grubości. Choć można w ten sposób złączyć nawet do 210 kartek.
Bardzo podobnym rodzajem oprawy jest tzw. oprawa grzbietowa. W takim przypadku strony mogą być również złączone zszywkami umieszczonymi w połowie ich szerokości. Taki rodzaj oprawy pozwala na tworzenie niewielkich broszur czy książeczek. Dokumenty mogą być zszyte za pomocą zwykłych zszywek lub takich, które są wyposażone w specjalne oczka umożliwiające wpięcie powstałej broszurki np. do skoroszytu. Taki typ oprawy sprawdza się przy objętościach nieprzekraczających 80 kartek.
Metody bindowania dokumentów
Bardzo rozpowszechnionym sposobem łączenia stron jest bindowanie. Polega ono na perforowaniu kartek, które mają być połączone wzdłuż jednego z brzegów. W prostokątne otworki wykonane w stronach, które są oprawiane, wsuwa się następnie specjalny spiralny grzbiet. Możliwe są w tym przypadku dwa rozwiązania – użycie spiralki metalowej lub plastikowego grzebienia.
Rozwiązanie wykorzystujące element metalowy to bindowanie w drut stalowy, który jest powleczony estetyczną kolorową powłoką, podobną nieco do izolacji na cienkich kablach elektrycznych. Metalowa spiralka wykonana z drutu jest sztywna i bardzo dobrze spełnia swoją funkcję, utrzymując kartki połączone. Oprawa przy użyciu drutu metalowego może być użyta przy dokumentach, których objętość nie jest większa niż 150 kartek.
Bindowanie w grzebień plastikowy to wykorzystanie okrągłego grzbietu dostępnego w różnych kolorach i rozmiarach, którego część zewnętrzna, będąca grzbietem oprawianego dokumentu to półkolisty jednolity kawałek tworzywa. Elementy przytrzymujące poszczególne strony to cienkie paski przechodzące przez otwory, które są zawinięte, a zachodząc za grzbiet, chronią kartki przed wypadnięciem i pozwalają na ich wygodne przeglądanie. Dokument bindowany w ten sposób można bez problemu ułożyć na płaskiej powierzchni tak, by były widoczne dwie sąsiadujące ze sobą strony. Bindowanie w grzebień plastikowy sprawdzi się również przy dokumentach o większej objętości, dochodzącej nawet do 450 kartek.
Używanie opraw kanałowych
Wygodnym sposobem na oprawę dokumentów jest używanie opraw kanałowych. W tym przypadku oprawianych kartek nie trzeba dziurkować. Oprawa jest zaciskana po wsunięciu kartek w jej grzbiet. Ten rodzaj łączenia stron jest bardzo trwały, a jednocześnie niezwykle estetyczny.
Oprawy kanałowe twarde, ze sztywnymi bardzo eleganckimi okładkami sprawdzą się przy oprawianiu prac wszelkiego typu: dyplomowych, licencjackich, inżynierskich, magisterskich czy doktorskich. Oprawy kanałowe miękkie nadają się do niemal wszystkich zastosowań, od ofert handlowych po materiały konferencyjne. Oprawy kanałowe można wykorzystywać przy objętościach do 300 kartek.
Oprawy z użyciem wysokiej temperatury i kleju
Termobindowanie pozwala na osiągnięcie podobnego efektu jak przy oprawie kanałowej. W tym jednak przypadku dokument przeznaczony do oprawienia jest wsuwany w grzbiet, na który jest naniesiona warstwa kleju. Podczas zaciągania okładki klej jest rozgrzewany w specjalnym urządzeniu, a kartki łączone za jego pomocą podobnie jak ma to miejsce w książkach czy czasopismach. Przy pomocy termooprawy można łączyć do 450 kartek.
Oprawę klejoną można również wykonać przy dokumentach liczących do 700 kartek. W takim przypadku zamiast gotowych okładek stosuje się metody wykorzystywane przy produkcji książek czy rozmaitych broszur reklamowych. Tego rodzaju sposoby łączenia kartek są bardzo trwałe i dają możliwość dodania np. okładki kartonowej z dowolnymi nadrukami.
Oprawy introligatorskie
W przypadku dokumentów, które nie tylko muszą wyglądać estetycznie, ale również zawierają większa ilość kartek, istnieje ponadto możliwość zastosowania opraw twardych, łączonych przez skręcanie specjalnymi śrubami introligatorskimi. W ten sposób można oprawiać nawet 900 kartek, o ile ich grubość nie przekroczy 10 cm. Podobny efekt można uzyskać również w przypadku cieńszych dokumentów za pomocą nitowania. Oprawę nitowana dwupunktową można stosować przy objętościach do 350 kartek.